Column Trude Maas

Dromen in beton, een les

Dromen in Beton. Zo heet de nieuwe tentoonstelling in het Centraal Museum, die 28 september opent. Een intrigerende titel. Waarover gaan die dromen in dat beton? Over onze stad, wat de zaak nog spannender maakt.

Utrecht werd modern

Het verhaal luidt als volgt. In 1957 was Utrecht supertrots op de wijk Kanaleneiland in aanbouw. De toenmalige burgervader sprak zelfs over een revolutie op het gebied van volkshuisvesting. Er kwam volop licht, groene ruimte en ruim baan voor de auto. Utrecht dempte ook een deel van de singels! Utrecht werd modern!

Ongekende allure

Een paar jaar later wisten we ook al heel zeker dat we met de bouw van Hoog Catharijne flinke stappen vooruit zetten. Utrecht kreeg ongekende allure.

Historie en ambities

Mooi om de historie en al die ambities straks te gaan zien. Met een glimlach. Want de tijd heeft ons geleerd dat plannen maken en dromen over de toekomst leuk is, maar dat de werkelijkheid toch altijd weer net iets anders loopt. Beide grote projecten hebben inmiddels moeilijke tijden achter de rug. Maar ze krijgen opnieuw allure. Andere allure.

En het water in de singels hebben we ook alweer terug.

Aanpassen nodig

Een ander mooi voorbeeld van overmoedige tekentafel-ambities was de Bijlmer natuurlijk. Alles liep daar uiteindelijk helemaal anders, en er was veel inspanning en creativiteit voor nodig om die plek weer aantrekkelijk te maken. Wat lukte.

En dat zal vast de laatste transformatie niet blijken te zijn. Aanpassen blijft het adagium.

Auto in Merwedekanaalzone

Anno 2019 hebben we in Utrecht opnieuw grootse en ambitieuze bouwplannen.

De auto speelt daar geen rol meer in. Integendeel. De Merwedekanaalzone wordt gebouwd voor een jonge en energieke populatie, die liever buiten de deur eet dan in de auto zit.

Nieuwe werkelijkheid

Over vijftig jaar zullen er vast mensen zijn die laten zien dat ook deze plannen heel anders uitpakten. Dan hebben onze nieuwe wijken vast al een flinke renovatie ondergaan. Nu nog moeilijk voor te stellen, maar de tentoonstelling in het Centraal Museum gaat laten zien dat de tijd nooit stilstaat. Nieuwe werkelijkheden eisen aanpassingen in de stad.

Lef tot transformeren

De kracht en het lef tot transformeren zou dus nog wel eens veel belangrijker kunnen zijn dan de moed om te dromen. Beide zijn belangrijk, maar bouwen krijgt tot nu toe veel meer aandacht dan transformeren. Bouwen is ook meer sexy en aantrekkelijk voor een stadsbestuur.

Ingrijpen vóór verpaupering

Hoe kunnen we ons beter voorbereiden op tijdig transformeren? Zodat we ingrijpen vóór de verpaupering? Of zijn we daar al goed in? Zo ja, waarom dragen we dat dan ook niet uit.

Als we kijken naar onze winkelstraten dan vraag je je af of er al vooruitziende plannen zijn. Zonder als pessimist te boek te willen staan durf ik wel te stellen dat Hudson's Bay niet de enige zal blijven die omvalt. Er staat her en der al meer leeg, en er zijn ook veel supersnelle wisselingen die ook niet veel goeds voorspellen voor de langere termijn.

Oude centrum vernieuwen

Misschien moeten we ons realiseren dat de invulling van het oude centrum niet zo blijven kan. Zijn we al klaar voor de transformatie daar? Gaan we weer meer boven voormalige winkels wonen? Wie nu langs de winkelgevel omhoog kijkt ziet dat het daarboven beter kan.

Van winkelstraat naar woonstraat

Zijn er winkelstraten die weer woonstraat kunnen worden? Welke dan? Hoe passen we bestemmingsplannen aan? Met procedures van hoeveel jaar? En wie moeten er -naast de overheid- nog meer bewegen? Hoe lang mogen huisbazen een pand leeg laten staan in de hoop op betere tijden? Hoe stimuleren we tijdige transformatie?

Niet zo sexy allemaal, maar wendbaarheid is wel heel belangrijk voor de ontwikkeling van de stad.

Ook Merwedekanaalzone herinrichten

En heus, ooit moeten we zelfs die unieke Merwedekanaalzone herinrichten. De tijd is onverbiddelijk.

Daar moeten we dus maar op tijd met geld, procedures en nieuwe dromen klaar voor zijn.

Trude Maas
Voorzitter Utrecht Development Board

Dromen in beton, een les ]

> Aanmelden nieuwsbrief



» » Dromen in beton, een les

Utrecht
Jeroen HermkensJeroen Hermkens INTERVIEW

"Utrecht kan van kunstenaars profiteren"

"Had iemand ooit van Bilbao gehoord zonder het Guggenheim museum?" Jeroen Hermkens, beeldend kunstenaar en UDB-lid, pleit voor meer zichtbare kunst en cultuur in Utrecht. "We snakken naar schoonheid" zegt hij. En hij ziet dat grote culturele projecten een verrassende invloed hebben. "De bouw van het Antwerps Museum MAS heeft in korte tijd een verpauperde wijk een ander imago gegeven".

> Lees het hele interview