Column Cor Jansen

Storm in mijn hoofd

Maandagmiddag 18 maart. 'Storm' in mijn hoofd. Emoties schieten van linksonder naar rechtsboven en van linker naar rechter hersenhelft. Terwijl ik op het punt stond om mijn UtrechtDB-column in te leveren kwam de berichtenstroom over de dodelijke schietpartij op het 24 oktoberplein in 'ons' Utrecht als een tsunami van mokerslagen binnen. Wat volgde was het begin van een pikzwarte 'film noir'.

Terroristische scenario's met risico's op het hoogste dreigingsniveau kwamen uit de kast. De regie in wijk, stad, regio en land werd overgenomen aan de hand van met militaire precisie vastgestelde draaiboeken en protocollen. Nee, geen oefening, maar een harde greep uit een voor onze stad onwerkelijke werkelijkheid.

Zinloos en ongepast

Op dat moment, bij een aanslag met dodelijke slachtoffers, waar mogelijk terroristische motieven aan ten grondslag lagen, voelde het compleet zinloos en ongepast om een UtrechtDB-juichcolumn over de 'gelukkige' stad in te leveren.

Van Ballast naar Balans

Een column waarin van 'Ballast naar Balans' het centrale thema zou vormen. Een thema dat voortkwam uit mijn beeld dat het in onze snelgroeiende stad niet alleen gaat om het realiseren van een nieuwe balans in de fysieke groei. Maar juist ook in het vinden en realiseren van een evenwichtige, wendbare, weerbare en elastische stad als het gaat om samen wonen, werken, leven en bewegen.

Meest gewilde stad

Dit thema kwam natuurlijk niet uit de lucht vallen. Met de fysieke groei van de stad zowel in stenen als in mensen is er een sterke behoefte aan het vinden van de nieuwe balans. Utrecht groeit en bloeit als kool en dat merk je aan alle kanten. Met jaarlijks 20.000 nieuwe eerstejaars studenten en met Leidsche Rijn als grootste Vinexwijk van Nederland is het niet alleen de jongste stad van Nederland, maar meer en meer ook misschien wel de meest gewilde stad om in te wonen.

Allemaal Utrechters

Daarbij neemt de diversiteit in de stad geweldig toe: een grote verscheidenheid aan opleidingsniveaus en -richtingen, uiteenlopende leeftijden, etniciteiten, sociaaleconomische achtergronden en opvattingen. Een diversiteit die, als het goed is, gericht is op het sublimeren van de samenhang ('allemaal Utrechters'). En dus niet leidt tot het cultiveren van de verschillen. Voor mij een inspirerend beeld om samen in wijk, stad en regio aan te werken. Inspirerend omdat we ook hierdoor op logische wijze verleden, heden en toekomst met elkaar kunnen verbinden.

Gelijkenis met Spaanse steden

"Vermenigvuldigen door te delen" luidde de kop van deze column die ik in het hoofd en op papier had. De stad is ontstaan en groot gegroeid in een christelijk humanistische tolerante en open verlichtingstraditie, met haar schutspatroon Sint Maarten als symbool van 'delen'. Ik wilde de verbinding maken met de ontwikkeling van Spaanse steden met een sterk Moorse traditie. Steden als Granada, Malaga, Sevilla en Córdoba hebben een sterk vergelijkbare ontwikkeling doorgemaakt: een tolerante diverse geschiedenis en een snelgroeiende ambitie waar het gaat om sociale, culturele, economische en sportieve aspecten.

Vuelta

De verbinding maken kwam niet alleen voort uit de komst van de Vuelta naar Utrecht. Maar juist vanwege het karakter van deze Spaanse steden. En de wijze waarop zij verleden, heden en toekomst met een sterk Moors gekleurde traditie invullen. Ik zie veel gelijkenis met hoe we dat in Utrecht doen. Interessant omdat de verschillen in religieuze herkomst er kennelijk minder toe doen dan je in eerste instantie zou veronderstellen.

Vermenigvuldigen door te delen

Die soortgelijke ontwikkeling naar een 'open', diverse en tolerante stad wordt vooral gestimuleerd door de aanwezigheid van mbo, hbo en wo 'kennisinstellingen'. Waar kennisvermeerdering pas echt gerealiseerd wordt als die kennis actief, met elkaar en op tafel wordt gedeeld. Vermenigvuldigen door te delen als basisbouwsteen voor de tolerante, open en ook wel gelukkige stad.

De gelukkige stad

Omdat 20 maart niet alleen de dag van de Provinciale Staten was, maar ook dag van het geluk, zou ik verder zijn gegaan over de kenmerken van de gelukkige stad. Hierbij zou ik dan hebben stilgestaan bij zaken als 'Gezond stedelijk leven voor iedereen' en 'Groen, Gezond en Slim' en zou ik het gehad hebben over de veilige en vertrouwde stad. Zaken die, als ik naar Utrecht kijk, eigenlijk allemaal zouden moeten gelden voor onze wijken, de stad en de regio.

De geschokte stad

Met het toenemen van de alarmering, de directe impact daarvan op het openbare leven in Utrecht ('binnen blijven') en de snelgroeiende berichtgeving op nationale en internationale schaal was mijn 'gelukkige' stad in een handomdraai veranderd in de 'geschokte' stad. Een stad waar drie mensen vanuit het niets uit het leven werden gerukt en het onwerkelijke werkelijkheid werd.

Wat zich verder ontwikkelde was een 'film noir' waarbij alle betrokkenen zich realiseerden dat 18 maart 2019 een onuitwisbare zwarte bladzijde in de Utrechtse geschiedenis zou worden.

De geweldige stad

Tegelijkertijd richtte de 'geschokte' stad zich onder bezielende leiding van burgervader Jan van Zanen, ondersteund door een indrukwekkend optreden van alle betrokken hulp- en overige publieke diensten zich heldhaftig en groots op. In al haar verdriet en rouw toonde Utrecht haar veerkracht, haar binding, haar betrokkenheid, haar emotie en haar ratio. Haar vermogen om te delen en daardoor het vermogen zich weer op te richten: United we stand.

Stille tocht

Heel bijzonder om te ervaren, te voelen en te zien. De indrukwekkende stille tocht waarin de enorme diversiteit in onze stad de gitzwarte dag van een huilende gouden rand voorzag. Samen met de enorme bloemenzee, de vele steunbetuigingen uit alle hoeken van de wereld, maakte dat Utrecht tot wat ze is: de 'geweldige' stad.

We krijgen de slachtoffers er niet mee terug maar de gedachte dat zij een blijvende herinnering vormen aan wat voor geweldige stad Utrecht is, maakt dat de storm is gaan liggen. United we stand!

Cor Jansen
Lid Utrecht Development Board

Storm in mijn hoofd]

> Aanmelden nieuwsbrief



» » Storm in mijn hoofd

Utrecht
Quinten PeelenQuinten Peelen INTERVIEW

"De culturele sector is hechter geworden"

Quinten Peelen, directeur K. F. Hein Fonds, ziet na de Corona-verlamming de levenslust van de culturele sector in en om Utrecht opleven. “Ik denk dat we een tijd ingaan van experimenteren, nieuwe vormen. En delen, via open source of fysiek” zegt hij in ons interview bij vertrek uit de Utrecht Development Board. “Corona maakt dingen mogelijk die heel moeilijk leken”.

> Lees het hele interview