Column Trude Maas

Bedrijven die een nieuwe jas willen

De schijnwerper staat vaak op jonge startende ondernemers, ook in Utrecht. Ze zitten graag ter inspiratie in elkaars buurt zoals bij Dotslash aan de Europalaan of in Vechtclub XL.

Ambitieuze ondernemers kunnen een steuntje in de rug krijgen in de vorm van geld en ideeën van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij (ROM). Dit betreft zowel nieuwe als lopende ondernemingen. Want vergis je niet in de innovatiekracht van bestaande bedrijven. Terwijl jezelf transformeren nog niet zo gemakkelijk is.
Wie goed kijkt en luistert bespeurt heel wat meer veranderingen in de stad.

Overzicht van experimenten

Her en der duiken experimenten op. Bij nieuwe bedrijven, maar ook bij bestaande. Ze lopen er niet zo erg mee te koop. Zijn het er in Utrecht meer dan elders? Het lijkt van wel. Het zou mooi zijn als de Social Impact Factory daar eens een toegankelijk overzicht van maakt. Deze vernieuwing kan een kenmerk blijken te zijn van de economie van onze stad. Om trots naar te verwijzen.

Werknemer wordt ondernemer

Er zijn bijvoorbeeld bedrijven in het Utrechtse die bouwen aan een andere relatie met hun werknemers door ze deelnemer te maken, een soort aandeelhouder. Het idee is dat je je dan meer ondernemer voelt. Anders naar bedrijfsvoering en cijfers kijkt en actiever gaat meedenken. In de negentiger jaren was BSO onder leiding van Eckart Wintzen een voorloper. Sommige bedrijven ondersteunen hun medewerkers als die voor zichzelf willen beginnen. Bijvoorbeeld Frisse Blikken met zelfs een interne incubator.

Samen in een platform

We zien ook bedrijven die gezamenlijk een rol als platform ontwikkelen. Denk dan niet aan een plek waar verschillende ondernemingen een beetje toevallig zitten. Nee, op een gericht daarvoor uitgekozen locatie werken deze ondernemers samen een concept uit. Vroeger nam het ene bedrijf het andere over om het toe te voegen aan zijn portfolio, nu zien we meer platformachtige voorbeelden. Geen overname, maar gestructureerde samenwerking. Zorgvuldig gekozen om het gemeenschappelijke concept te kunnen uitwerken.

Eigenlijk een soort broedplaats, maar het draait om meer dan alleen een fysieke plek. De bedoeling is immers dat de mix meer oplevert voor klanten dan de optelsom van de delen zou doen. Steck in Overvecht lijkt daar een voorbeeld van te worden.

Nieuwe filantropie

We kennen in Utrecht veel bedrijven die expliciet maatschappelijke doelen nastreven. Zij gebruiken hun gezonde financiën als basis. Ze nemen mensen in dienst met afstand tot de arbeidsmarkt, helpen initiatieven in de buurt ontwikkelen, bieden actief stages en nascholingsmogelijkheden aan. En zij vinden die maatschappelijke resultaten net zo belangrijk als wat er onder aan de streep aan euri overblijft.
Een nieuwe vorm van filantropie misschien? Even kijken met de ruime blik: wat had Bill Gates allemaal al kunnen doen terwijl hij zijn vermogen opbouwde? In plaats van daarna? Waarom die scheiding tussen het bedrijf en de opgebouwde winst?

Hoeveel experimenten en innovaties?

Nu we van zoveel nieuwe initiatieven en experimenten horen rijst de vraag of Utrecht gemiddeld wellicht meer coöperaties telt dan elders. Je zou denken dat de sfeer in de stad daar wel toe zou kunnen leiden. Veel samenwerken, vanuit gezamenlijk belang denken. Of gewoon op initiatief van burgers, omdat zij iets kunnen leveren wat markt noch overheid kunnen. Mijn gedachten gaan naar die vermaledijde energietransitie. Juist daar zou je met onze hoog opgeleide en maatschappelijk betrokken inwoners mogen verwachten dat er nieuwe vormen ontstaan. Hebben wij meer energie-coöperaties dan elders?

Brede Welvaart

Op welke initiatieven kunnen we in Utrecht trots zijn? Houdt iemand dat bij?
Het is immers een indicator van de kwaliteit van onze economie. En een element van wat we Brede Welvaart zijn gaan noemen.
Historie genoeg, alle woningcorporaties zijn ooit als maatschappelijk initiatief ontstaan. Ook de voorlopers van de ziektekostenverzekeraars, de zogeheten ziekenfondsen, hadden hun wieg in burgerinitiatieven.

Ruimte voor burgerinitiatieven

Waar blijft de grote beweging bijvoorbeeld rondom ons warmtenet? Klagen over het monopolie van Eneco helpt niet echt. Nadenken over hoe dan anders, wel. Gelukkig komt de discussie wel op gang.
De volgende stap is het opruimen van belemmeringen. In ons eigen hoofd, maar ook in regelgeving, financiering etcetera. Mijn pleidooi: maak meer ruimte voor burgerinitiatieven.
Daar moeten we trots op willen zijn.

Dat wil je toch graag, Sharon?

Trude Maas
Voorzitter Utrecht Development Board

Bedrijven die een nieuwe jas willen]

> Aanmelden nieuwsbrief



» » Bedrijven die een nieuwe jas willen

Utrecht
Jeroen HermkensRien Nagel, Kees Rutten en Monique Mourits INTERVIEW

"Constructief, maar wel kritisch"

De kracht van de Utrecht Development Board? Drie leden geven een eenstemmig antwoord: de eigen koers los van de politiek, zoekend naar gesprek met de stad en de buurt. Kortom: allereerst in contact met de basis en niet met reguliere machtsfactoren.

> Lees het hele interview