Deel deze pagina:

Niek de Wit

Column Niek de Wit

Gezondheid in Utrecht onder het vergrootglas

Twee grote internationale conferenties over gezondheid en gezonde leefomgeving doen binnenkort Utrecht aan. En dat in één week. Een uitdaging om niet alleen bezoekers een podium te bieden, maar om ook als regio de goede voornemens continu zelf in praktijk te brengen.

Van 21 tot 23 november vindt in de Jaarbeurs het WHO European Healthy Cities Network plaats. En van 20 tot 24 november het Europese Global Health congres in TivoliVredenburg. Beide congressen zullen heel veel bezoekers trekken, dat is goed voor Utrecht. Het feit dat ze hier gehouden worden onderstreept het belang van Utrecht als kennis- en innovatieregio op het gebied van gezondheid en gezonde leefomgeving.

Het belang van een gezonde leefomgeving

Global health, het centrale thema van een van de congressen, richt zich op het duurzaam verbeteren van de gezondheid, voor iedereen, overal in de wereld. Dan denken veel mensen in eerste instantie aan een betere gezondheidszorg. Maar de invloed van de zorg op de gezondheid en het welbevinden van mensen wordt altijd overschat: in de praktijk blijken het ziekenhuis, de huisarts en de wijkzuster minder dan 10 procent te kunnen bijdragen aan (het behoud van) gezondheid. Het overgrote deel van onze gezondheid wordt bepaald door aanleg, door de omgeving waarin we leven en door onze leefstijl.

Massaal inzetten op preventie

Aanleg zit in je genen en hoe je in elkaar bent gezet. Daaraan is niet zo veel te doen. Maar leefomgeving en leefstijl, daar kunnen we daadwerkelijk iets aan verbeteren. Daarom is het zo belangrijk dat we massaal inzetten op preventie, op een gezondere leefstijl. Maar ook meer aandacht hebben voor de leefomgeving, juist ook in de stedelijke gebieden. Want steeds meer mensen leven in grote steden.

Beter leefklimaat

Op naar een gezondere stad dus, het thema van de andere conferentie. Daar moet een boel voor gebeuren, want stedelijk leven is op dit moment in veel opzichten ongezond. Slechte luchtkwaliteit, lawaai en gebrek aan groen en ruimte beïnvloeden direct de gezondheid van de bewoners. Drukte, hoge sociale druk en de 24-uurs economie dragen negatief bij aan het leefklimaat, en dat is juist in de grote stad extra voelbaar. Het gebrek aan groen en ruimte maakt het niet makkelijk om voldoende te bewegen. En het blijkt uitermate lastig om gezond te eten als fastfood veel goedkoper is dan de schijf van vijf. Fastfood dat bovendien ook in Utrecht op elke straathoek te koop is of in elk huis deliverable.

Er gebeurt al veel

Op veel plaatsen in de wereld wordt gewerkt aan het gezonder maken van stedelijke gebieden en zijn er initiatieven om de leefomgeving te verbeteren. Kinepolis vertoont in de congresweek daar een mooie film over.
Ook Utrecht kent vele projecten op het gebied van preventie en gezonde leefomgeving. Zo hebben de coalities van de Health Hub Utrecht (een platform van 40 zorg- welzijnsorganisaties, kennisinstellingen en gemeentelijke diensten) op wijkniveau preventieprojecten ontwikkeld op het gebied van jeugdzorg, ouderenzorg en leefstijl. Daar werken studenten en onderzoekers uit mbo, hbo en de universiteit hard aan mee.

Bewonersinitiatief

Ook bewoners zelf nemen het initiatief: SAMEN030 is de stadscoöperatie in Utrecht voor het aanjagen van buurt- en wijkcoöperaties en inclusieve samenwerking met als ambitie een gezonde en actieve stad, zonder tweedeling. We proberen ook nieuwe wijken meteen gezonder te maken: gemeente, Hogeschool Utrecht, Universiteit en UMC spannen zich samen met Ballast Nedam en de toekomstige bewoners in voor de gezonde gebiedsinrichting in de Cartesius driehoek.

Doorpakken graag

Wetenschappers en beleidsmakers komen volgende week in Utrecht bij elkaar om te praten over de gezonde stad. In diezelfde week hebben we ook de landelijke verkiezingen. Nu is preventie al jaren een favoriet thema van politici. Maar ondanks tientallen beleidsnotities blijkt het moeilijk om de gezonde leefomgeving via landelijke campagnes voor elkaar te krijgen. Daarvoor zijn vooral plaatselijke initiatieven en maatregelen nodig.

Daarom de oproep om inspiratie uit deze congressen te halen. En alle discussies daar door te vertalen naar de praktijk hier. We staan in de Gezonde Stad Index 2022 in Nederland op de 14e plaats, ver onder lijstaanvoerders Groningen, Emmen, Apeldoorn.
Laten we doorpakken, en gezamenlijk van Utrecht de gezondste stad van Nederland maken.

Niek de Wit
Lid Utrecht Development Board

> Aanmelden nieuwsbrief

Home » Columns » Gezondheid in Utrecht onder het vergrootglas